HARMANIN HATIRLATTIKLARI
Bilmem dikkat ettiniz mi? Kimi sözcükleri duyduğumuzda bazen tatlı bir gülümseme belirir yüzümüzde. Bazen de burnumuzun direği sızlar; gözlerimize yaş dolar.
Örneğin harman ... Benim yaşıtlarımın ve bizden büyüklerin harman sözcüğünü duyduğunda yaptığı çağrışımlar, yaşadığı anılar kimi zaman gözümüzü yaşartır kimi zaman da gülümseyerek yanaklarımızı sızlatır. Çünkü harman bizim için hem çok zordu hem de çok zevkli bir uğraştı. Bir iki ay sürerdi eskiden bu serüven .
Bizim için harman demek yediden yetmişe bir ailenin hayata tutunmak için doğayla savaşımı demekti. Harman demek on yaşındaki bir cocuğun alacakaranlıkta uykulu gözlerle deste arabasını çiğnemesi demekti. Harman demek ağustos güneşinin altında çalışarak kavrulmak demekti. Harman demek gece yarılarına kadar tarlalarda patoz yapmak demekti. Harman demek arpa tozunda yanmak ; çaylarda, derelerde yıkanarak serinlemek demekti. Harman demek harman yerinde saman çuvalını yastık yapıp aylı yıldızlı gökyüzü yorganının altında harmanı beklemek , yatmak, uyumak demekti. Harman demek on iki on üç yaşındaki bir çocuğun düvenin üstüne dikilip atını koşturarak harman sürmesi demekti... Hangi zengin çocuğunun böyle pahalı zevkleri pahalı bir oyuncağı olabilirdi ki? Harman demek ...
Bütün planlar harmana göre yapılırdı. Harman sanki köylü takviminin başlangıç ayıydı.
Sözlerimiz, nişanlarımız, düğünlerimiz, gurbete çalışmaya gidişlerimiz, gurbetten dönüşlerimiz ya harmandan önceydi ya harmandan sonraydı.
Harmandan bir ay sonra, harmandan bir ay önce , harman önü, harman sonu , harman veresi, harman el ile düğün el ile, gün ola harman ola ... sözlerini çokça duyardık eskiden.
Şu sıralar memleketim Yenipazar´da harman zamanı. Bir iki gün içinde bi varmış bi yokmuş olacak.
Günümüzde insanlar biçerdöverle bir günde harmandan kalkıyorlar. Arpa tozu yemeden, harman sürmeden, harman aktarmadan, harman sürgülemeden, patoz yapmadan, harman savurmadan, harmanda yatmadan ve en önemlisi harman ile ilgili anı biriktirmeden.
Anı deyip geçmeyin. Geçenlerde yabancı bir TV´ de izledim. Amerikalı çok zengin aileler çocuklarının anısı olsun, çocukları torunları anı biriktirsin diye doğanın içinde yapılmış büyük evler, çiftlikler, geniş topraklar satın alıyorlar.
Hem ne demiş atalarımız ? "Gençler hayalleri, yaşlılar anılarıyla yaşar."
https://www.youtube.com/watch?v=f0455Z2Om70 (Bir harman videosu)
Bizim kuşakların harmanla ilgili çok anısı var. Biz ve bizden büyükler çok çile çektik ama acı tatlı birçok anı zenginiyiz. Ne dersiniz?..
Sizleri harman anılarınızla başbaşa bırakıyorum.
2017 Harmanı / Yenipazar Zeki GÜVEN
